Nền kinh tế Việt Nam phụ thuộc rất lớn vào xăng dầu. Xăng dầu biến động liên tục tác động mạnh đến giá thành gây ảnh hưởng cuộc sống người dân. Và etan cũng đóng vai trò quan trọng trong khâu nguyên liệu đầu vào tạo ra dầu thô để từ đó chế biến được thành xăng dầu. Vậy etan là gì? Ứng dụng etan vào thực tiễn như thế nào? Bạn hãy đọc bài viết sau để tìm hiểu hơn về etan nhiều hơn nhé!
Mục lục:
Khái niệm etan là gì?
Etan là một hidrocacbon no không vòng, nằm trong dãy đồng đẳng của ankan. Etan khi ở nhiệt độ và áp suất bình thường là chất khí, không màu và không mùi.
Chất khí này nhẹ hơn nước nên khi cho vào trong nước sẽ nổi lên trên bề mặt. Với đặc điểm rất khó tan trong nước vì thế etan được gọi là chất kỵ. Ngược lại, etan lại tan nhiều hơn trong hợp chất hữu cơ.
Etan là thành phần chủ yếu của khí thiên nhiên thường được lưu trữ như khí nén. Khí etan sẽ bốc cháy khi ở nhiệt độ phòng và cũng dễ nổ khi tiếp xúc với không khí lớn. Giới hạn nổ với không khí 3,22 – 12,45% theo thể tích.
Làm sao để nhận biết etan
Sau khi hiểu rõ etan là gì sẽ giúp bạn dễ dàng nhận biết chất khí này thông qua 2 cách cơ bản.
Cách 1: Đốt cháy khí etan C2H6 rồi cho sản phẩm vào dung dịch canxi hidroxit Ca(OH)2 xuất hiện kết tủa vẩn đục trắng, ta sẽ nhận biết được khí etan.
Cách 2: Cho khí etan C2H6 tác dụng với clo Cl2 dưới ánh sáng. Nhúng quỳ tím ẩm vào hỗn hợp trên nếu quỳ tím chuyển sang màu đỏ, ta sẽ nhận biết được khí etan.
Các phản ứng hóa học etan
Phản ứng phân hủy:
Với nhiệt độ 500°C dưới tác dụng xúc tác etan ra etilen và hidro:
C2H6 → C2H4 +H2
Phản ứng tách (gãy liên kết C-C và C-H):
Với nhiệt độ 500°C dưới tác dụng xúc tác etan:
CH3 ― CH3 → CH2=CH2 +H2
Phản ứng trao đổi với axit nitric:
Với nhiệt độ từ 40°C đến 60°C dưới tác dụng xúc tác etan và axit nitric:
C2H6 + HNO3 → C2H5O2N + H2O
Phản ứng thế bởi halogen:
Khi đốt nóng hoặc chiếu sáng hỗn hợp etan và clo sẽ xảy ra phản ứng thế lần lượt các nguyên tử hidro bằng clo: C2H6 + Br2 → C2H5Br + HBr
Phản ứng thế H bằng halogen thuộc loại phản ứng halogen hóa, sản phẩm hữu cơ có chứa halogen gọi là dẫn xuất halogen.
Phản ứng oxi hóa:
Khi đốt etan sẽ bị cháy tỏa nhiều nhiệt, tạo ra CO2 và H2O. Nếu không đủ oxi làm etan không bị cháy hoàn toàn, ngoài CO2 và H2O được tạo ra còn có các sản phẩm như CO, than muội, làm gây độc hại cho môi trường và giảm năng suất tỏa nhiệt.
> Xem thêm:
Điều chế etan
Trong công nghiệp, etan được tạo ra từ việc chưng cất dầu mỏ và sản xuất từ khí thiên nhiên. Còn trong phòng thí nghiệm etan được điều chế thông qua các tổng hợp hóa học bằng phương pháp điện phân Kolbe.
Ứng dụng etan vào thực tiễn
Việc tìm hiểu etan là gì đã giúp phát hiện ra chất khí hữu ích này phục vụ nhiều trong cuộc sống hằng ngày. Đặc biệt, etan là nguyên liệu thô cực kỳ quan trọng cho công nghiệp hóa dầu. Etan cũng chính là nguồn nhiên liệu chính giúp phát triển nền kinh tế của thế giới.
Etan là một trong những các nguyên liệu ban đầu cho gia công chế biến dầu thô và khí thiên nhiên. Dầu thô được tách ra tại các nhà máy lọc dầu bằng nhiều phương pháp khác nhau cho ra nhiều sản phẩm đa dạng như xăng dầu, dầu nhờn, parafin, nhựa đường,… từ đó giúp phục vụ nhiều trong việc vận hành máy móc và xây dựng đường xá.
Ngoài việc etan được ứng dụng làm nguyên liệu (Tách hidro C2H4…, halogen hóa CH2Cl2, CHCl3, CCl4…) thì nó còn có thể làm nhiên liệu trong các động cơ đốt trong, do etan bốc hơi nhanh khi đi vào trong khoang đốt mà không làm hư hại tính đồng nhất của sự cháy.
Etan không những quan trọng trong thành phần chủ yếu của dầu diesel (điêzen) và nhiên liệu hàng không mà còn sản xuất ra dầu bôi trơn. Với đặc tính không ưa nước nên etan được dùng làm chất chống gỉ sét cho kim loại.
Etan có tầm quan trọng trong công nghiệp giúp chuyển hóa thành etylen nhờ cracking. Etan là thành phần không thể thiếu khí tự nhiên nên được ứng dụng nhiều vào việc sản xuất ethylene, chất tẩy rửa, chất chống đông lạnh.
Bài viết trên đã cho bạn hiểu rõ hơn về etan là gì cũng như vai trò thiếu yếu của nó trong đời sống và vận hành nền kinh tế. Tuy vậy, nếu không kiểm soát tốt lượng khí etan sẽ gây ngộ độc cho cơ thể người nên bạn cần hết sức lưu ý cẩn trọng trong việc sử dụng. Hy vọng kiến thức trên sẽ thật hữu ích đến bạn.
